Tüm dünyada en sık kullanılan içecek olan çay, Camellia sinensis olarak adlandırılan çay bitkisinden elde ediliyor. Zayıflama diyetlerinin baş tacı olarak bilinen yeşil çay aslında siyah çayla aynı bitkiden yapılıyor. Yeşil çay, siyah çaydan farklı olarak fermentasyon işlemi geçirmiyor ve yeşil olarak kalıyor. Bu durum yeşil çayın siyah çaydan biraz daha fazla antioksidan içermesini sağlıyor. İçeriğindeki antioksidanların ise zayıflamadan kalp hastalıklarına, kanserden diş eti hastalıklarına kadar geniş bir yelpazede olumlu sağlık etkileri bulunuyor. Koruyucu ve iyileştirici etkileri ortaya çıktıkça, yeşil çayın sadece çay olarak tüketimi değil besin destekleri şeklinde kullanımı da artıyor. Fakat, belli dozların üzerinde yeşil çay tüketimi karaciğer yetmezliğine, karaciğer nakline ve hatta ölümlere dahi neden olabiliyor.

Yeşil çay besin desteklerini tanıyın

Yeşil çayın yararlarından belli dozlarda faydalanmak için besin desteklerine eğilim giderek artıyor. Amerikan besin destekleri veri tabanına göre yeşil çay içeren 2373 adet ürün bulunuyor. Bu ürünleri kullanmadan önce doktorunuza danışmak ve iyi bir etiket okuyucusu olmak gerekiyor. Besin desteği etiketlerinde yeşil çay sadece yeşil çay olarak değil; yeşil çay yaprağı, yeşil çay ekstraktı, yeşil çay tozu, yeşil çay kateşinleri, yeşil çay fitosomu (phytosome), EGCG (Epigallocatechingallate) gibi içeriklerle yer alabiliyor.

Çay içmek ve besin desteği almak arasındaki fark

Yeşil çaydaki antioksidan özellikli etken madde olan kateşinler fazla alındığında karaciğere zarar verebiliyor. Ancak, kateşinler, yeşil çayın demlenerek tüketilmesi ve besin desteği olarak alınması sırasında farklı etkiler gösteriyor. Kateşinler çay olarak tüketildiğinde, besin desteklerinden 2 kat daha fazla alınsa dahi karaciğere herhangi bir zararı olmuyor. Burada yine doğal yolla beslenmenin çok daha güvenli ve doğru olduğu görülüyor.

Günlük güvenilir doz nedir?

Yapılan klinik çalışmalara göre karaciğere zarar vermeyen güvenilir yeşil çay dozları değişiklik gösterse de bu konuda yapılmış kapsamlı çalışmaların sonuçları oldukça yol gösterici. Yeşil çayın içeriğindeki kateşinlerden EGCG’nin güvenilir günlük alım dozu besin desteklerinde 338 mg iken yeşil çayda bu doz 704 mg’a kadar çıkabiliyor. Eğer besin desteği olarak yeşil çay alıyorsanız etiketinde EGCG etken maddesinin 338 mg’ı aşmaması gerekiyor. İçecek olarak tüketiminde ise demleme yöntemlerine göre değişkenlik gösterse de kupa ölçüsüyle 3 kupa yeşil çayın günlük güvenilir doz olduğunu söyleyebiliriz.

Toksik belirtilere dikkat

Yeşil çay besin desteklerinin karaciğeri olumsuz etkileyebileceği bilindiğinden, toksik belirtilere karşı dikkatli olmak gerekiyor. Bu tip besin desteklerinin kullanımı sonrasında oluşabilecek karaciğer hasarlarında derinizde sararma, koyu renkli idrar ve karın ağrısı şikayetlerinde en kısa zamanda sağlık kuruluşuna başvurmak hayati önem taşıyor.

Her bireyin sağlık durumunun farklı olduğu, besinlerin ve besin desteklerinin ilaçlarla etkileşime geçebileceği göz önünde bulundurularak kişiye özgü bütüncül yaklaşımın benimsenmesi sağlıkta temel rolü oynuyor.